Η τεχνητή νοημοσύνη προβλέπει νωρίτερα τον καρκίνο του μαστού

Το εργαλείο ΑΙ που αναπτύχθηκε στο ΜΙΤ προβλέπει εγκαίρως και αποτελεσματικά συγκεκριμένους τύπους καρκίνου

Κάθε χρόνο στη χώρα μας εκδηλώνονται 5.000 νέα κρούσματα καρκίνου του μαστού, ενώ περίπου 500.000 γυναίκες νοσούν κάθε χρόνο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι αξιοσημείωτο ότι ακόμη και άνδρες πλήττονται από καρκίνο του μαστού (αλλά σε πολύ μικρότερο ποσοστό: περίπου ένας για κάθε εκατό γυναίκες).

Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης είναι τεράστια για τη θεραπεία της νόσου, με τη σύγχρονη τεχνολογία να προσφέρει στους γιατρούς ολοένα και περισσότερα και ακόμη πιο αποτελεσματικά εργαλεία. Η τεχνητή νοημοσύνη, όμως, αναμένεται να προσφέρει το απόλυτο «υπερόπλο» που θα καταπολεμήσει την ασθένεια.

Πέντε χρόνια πριν την εκδήλωση της νόσου

Το Ινστιτούτο Πληροφορικής και Τεχνητής Νοημοσύνης του MIT ανέπτυξε ένα νέο μοντέλο πρόβλεψης καρκίνου του μαστού που βασίζεται στη μηχανική μάθηση. Το εργαλείο αυτό προβλέπει την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού μέχρι πέντε χρόνια προτού εκδηλωθεί.

Η Καθηγήτρια του MIT, Regina Barzilay, η οποία στο παρελθόν νόσησε από καρκίνο του μαστού, υποστηρίζει ότι συστήματα όπως αυτό να επιτρέπουν στους γιατρούς να προσαρμόζουν τη διάγνωση στην εκάστοτε ασθενή και να εξατομικεύουν πλήρως τη θεραπεία, σώζοντας κυριολεκτικά ζωές.

Ο αλγόριθμος διαβάζει τα «ψιλά γράμματα» των μαστογραφιών

Το εργαλείο του MIT εκπαιδεύεται στη διάγνωση καρκίνου του μαστού «διαβάζοντας» μαστογραφίες και αποτελέσματα εξετάσεων ασθενών. Πριν παρουσιαστεί η πιλοτική έκδοσή του είχε διαβάσει πάνω από 90.000 μαστογραφίες ασθενών από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.

Μέσω των δυνατοτήτων που προσφέρει η βαθιά μηχανική μάθηση (deep learning), ο αλγόριθμος μπορεί να ανιχνεύσει ενδείξεις της νόσου που δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές από τους κλινικούς ιατρούς. Χάρη σε αυτή τη δυνατότητα, μπορεί να προχωρά σε πρόγνωση εμφάνισης της νόσου αρκετά πριν από τη διάγνωση: ακόμη και πέντε ολόκληρα χρόνια. Όσο περισσότερα δεδομένα διαβάζει, τόσο πιο έγκαιρος και ακριβής θα γίνεται.

Στόχος των επιστημόνων του ΜΙΤ είναι να δώσουν ένα σημαντικό –και σύντομα, αλάνθαστο– «χέρι βοήθειας» στους επαγγελματίες του τομέα της υγείας. Ελπίζουν άλλωστε ότι θα ανοίξει τον δρόμο για την ανάπτυξη αντίστοιχων μοντέλων για την έγκαιρη ανίχνευση και άλλων τύπων καρκίνου.

Λεπτομέρειες στο επίσημο site του MIT. 

Καταπολεμώντας την αλγοριθμική προκατάληψη

Δεν είναι το πρώτο αντίστοιχο μοντέλο, αλλά σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα πρόκειται για το πλέον «αντικειμενικό» και «δίκαιο» καθώς έχει τροφοδοτηθεί –και θα συνεχίσει να τροφοδοτείται– με πληθώρα δεδομένων από διάφορους πληθυσμούς (και όχι από δείγμα λευκών γυναικών όπως είθισται). Έτσι, υπόσχονται ότι οι διαγνώσεις θα είναι εξίσου ακριβείς τόσο για λευκές όσο και για έγχρωμες γυναίκες.

Το γεγονός ότι τα μέλη μειονοτήτων υποεκπροσωπούνται στην ανάπτυξη μοντέλων βαθιάς μάθησης ονομάζεται «αλγοριθμική προκατάληψη» και θεωρείται από πολλούς ένα βασικό πρόβλημα στις απόπειρες γενικευμένης υιοθέτησης των ωφελειών που προκύπτουν από την ΑΙ. Προσπάθειες όπως αυτή του ΜΙΤ υπόσχονται να μετριάσουν την προκατάληψη αυτή, και να προσφέρουν αποτελεσματικές λύσεις σε όλους, ανεξαρτήτως φυλής, φύλου και άλλων χαρακτηριστικών.