Η fun επιστήμη πίσω από το χριστουγεννιάτικο τραπέζι

Οι ειδικοί μας συμβουλεύουν πώς να απολαύσουμε τα εορταστικά εδέσματα χωρίς να φουσκώσουμε από τύψεις και επιπλέον θερμίδες.

«Μια μέρα είναι, ας το ρίξουμε έξω» θα μας πείτε. Και θα συμφωνήσουμε. Ακόμη όμως και τις εορταστικές ημέρες, χρειάζεται προσοχή. Και κυρίως, χρειάζονται μέτρο. Ο λόγος είναι ότι οι περισσότεροι στα εορταστικά τραπέζια τρώμε και πίνουμε εντελώς απρόσεκτα και πολύ παραπάνω απ’ το κανονικό.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απότομη «επιτάχυνση» της λειτουργίας όλων των οργάνων. Το πεπτικό σύστημα, το πάγκρεας και η καρδιά υπερλειτουργούν μετά από κάθε γεύμα, και όσο μεγαλύτερες ποσότητες τροφίμων καταναλώνουμε, τόσο πιο δύσκολη κάνουμε τη «δουλειά» τους. Αφήστε που το αλκοόλ επιβραδύνει περαιτέρω τη διαδικασία της πέψης. 

Γιατί νυστάζουμε μετά το χριστουγεννιάτικο τραπέζι;

Δεν λοιπόν τυχαίο ότι μετά τα εορταστικά τραπέζια νιώθουμε φουσκωμένοι, συχνά για αρκετές ώρες. Πολλοί από μας βιώνουν μια αίσθηση κόπωσης, η οποία σύμφωνα με τους επιστήμονες κάθε άλλο παρά ανεξήγητη είναι: ο οργανισμός προσπαθεί να χωνέψει, «καταστέλλοντας» ορισμένες από τις υπόλοιπες λειτουργίες του.

Αρκετοί συνδέουν το φαινόμενο της κόπωσης ή της υπνηλίας με την κατανάλωση γαλοπούλας, η οποία όπως λέγεται είναι πλούσια σε τρυπτοφάνη, ένα πρωτεϊνικό αμινοξύ το οποίο πράγματι σε μεγάλες δόσεις προκαλεί υπνηλία. Το κρέας της γαλοπούλας, όμως, δεν περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα τρυπτοφάνης σε σύγκριση με άλλα κρέατα, επομένως δεν πρέπει να το ενοχοποιούμε. Ειδικά αν μαζί με τη γαλοπούλα έχουμε καταναλώσει κι ένα μπουκάλι κρασί…

Πώς να φάτε και να πιείτε σωστά

Ένα υπερπλήρες εορταστικό γεύμα είναι αρκετό για να τροφοδοτήσει τον οργανισμό σας με ενέργεια για πολλές ώρες. Πολλοί καταναλώνουν 4.000 – 5.000 θερμίδες μόνο σε ένα γεύμα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι αν τρώγαμε κάθε μέρα όπως στα εορταστικά τραπέζια, τα επόμενα Χριστούγεννα θα μας έβρισκαν με επιπλέον 130 κιλά!

Σύμφωνα με μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη, αν φάτε όσο ο μέσος Ευρωπαίος τη μέρα των Χριστουγέννων, θα έχετε άφθονη ενέργεια για περίπου μιάμιση ημέρα ορειβασίας. Ακόμη και αν αποφασίσετε να ανεβείτε στο Έβερεστ.

Αν όμως δεν σκοπεύετε μετά το τραπέζι να κάνετε ορειβασία (κάτι που για τους περισσότερους είναι το πιθανότερο σενάριο), καλό θα είναι να φάτε πιο συγκρατημένα. Όχι να στερηθείτε, αλλά να συγκρατηθείτε. Ενώ τρώτε, αυξάνονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας, με αποτέλεσμα να παράγεται ινσουλίνη.

Είναι λοιπόν σημαντικό να προσέχετε όχι μόνο την ποσότητα, αλλά και το είδος των τροφίμων που επιλέγετε από τον μπουφέ. Όσα φαγητά, για παράδειγμα, είναι πλούσια σε απλούς υδατάνθρακες (π.χ. λευκό ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι) συνεπάγονται μεγαλύτερη και πιο απότομη άνοδο του σακχάρου, σε σύγκριση με τις πρωτεϊνούχες και λιπαρές τροφές (π.χ. κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά).

Με το πάσο σας

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να καταναλώνουμε και τρόφιμα με φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά) αλλά και σύνθετους υδατάνθρακες όπως το μαύρο ψωμί και τα ζυμαρικά ολικής άλεσης, τα οποία διαθέτουν τόσο χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη, όσο και άφθονες φυτικές ίνες.

Και βέβαια μην ξεχνάτε να τρώτε αργά: Το στομάχι των ενηλίκων χωράει κατά μέσο όρο ένα λίτρο, αλλά καθώς πρόκειται για ένα «τεμπέλικο» όργανο, απαιτούνται 15-20 λεπτά για να σταλεί στον εγκέφαλο το σήμα ότι το στομάχι γέμισε.

Αυτός είναι και ο λόγος που συνεχίζουμε να τρώμε με γεμάτο στομάχι. Στα εορταστικά τραπέζια αυτό είναι κάτι συνηθισμένο - και δυνητικά επικίνδυνο, αφού συνδυάζουμε το φαγητό με αλκοολούχα ποτά ή/και σακχαρούχα αναψυκτικά (όλα τους επιβαρυντικά για το στομάχι). Μιας που αναφερθήκαμε στο αλκοόλ, ας θυμόμαστε ότι η γενική οδηγία είναι να μην ξεφεύγουμε από το συνιστώμενο όριο: δύο ποτήρια κρασί ή μια μεγάλη μπίρα σε κάθε γεύμα.

Στην υγειά μας, και καλές γιορτές!