Η τεχνητή καρδιά που θα δώσει (και θα σώσει) ζωές

Μία τεχνητή καρδιά που αποτελείται τόσο από συνθετικά, όσο και από βιολογικά υλικά, υπόσχεται να δώσει λύση στο παγκόσμιο πρόβλημα των καρδιακών μεταμοσχεύσεων λόγω έλλειψης μοσχευμάτων.

Οι καρδιακές παθήσεις –όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η καρδιακή ανεπάρκεια και οι διάφορες μορφές αρρυθμίας– αποτελούν μία από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Μόνο στην Ελλάδα, καταγράφονται κάθε χρόνο περισσότερα από 20.000 νέα περιστατικά στεφανιαίας νόσου, πολλά από τα οποία αποβαίνουν μοιραία για τον ασθενή, ενώ ένας στους τρεις ενήλικες πάσχει από υπέρταση.

Στη μάχη για την αντιμετώπιση των καρδιακών προβλημάτων, η επιστήμη δεν είναι άοπλη. Έχει στη φαρέτρα της μία σειρά από εφευρέσεις όπως ο βηματοδότης (που διορθώνει τους μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς) ή το stent (διατηρεί τις φραγμένες αρτηρίες ανοιχτές) και επεμβάσεις όπως το bypass (βοηθάει στη βελτίωση της ροής του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες).

Οι θεραπευτικές αυτές λύσεις έχουν σώσει και παρατείνει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων ανά την υφήλιο. Τώρα, στο προσκήνιο έρχεται μία ακόμη λύση για τους καρδιακούς ασθενείς: Ένα πρωτοποριακό είδος τεχνητής καρδιάς, που αποτελείται τόσο από συνθετικά, όσο και από βιολογικά υλικά.

Μια καρδιά με ιστό αγελάδας & μπαταρία λιθίου

Η τεχνητή καρδιά έχει σχεδιαστεί για άτομα με αμφικοιλιακή καρδιακή ανεπάρκεια τελικού σταδίου. Πιο συγκεκριμένα, η καρδιά είναι ένας ειδικός μυς που λειτουργεί ως αντλία στέλνοντας αίμα μαζί με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε όλο το σώμα. Όπως μια πραγματική καρδιά, η τεχνητή καρδιά αποτελείται από δυο επιμέρους ενωμένες αντλίες, τη δεξιά και την αριστερή. Η αριστερή στέλνει το οξυγονωμένο από τους πνεύμονες αίμα σε όλο το σώμα, ενώ η δεξιά υποδέχεται το χρησιμοποιηθέν αίμα και το διοχετεύει ξανά στους πνεύμονες προκειμένου να οξυγονωθεί.

Η μία πλευρά της τεχνητής καρδιάς είναι κατασκευασμένη από ιστό που προέρχεται από καρδιά αγελάδας, ενώ από το ίδιο βιολογικό υλικό είναι κατασκευασμένες και τέσσερις «βιολογικές» βαλβίδες. Ο υβριδικός αυτός μηχανισμός, περιλαμβάνει επίσης μία μηχανοκίνητη αντλία, η οποία δίνει το ρυθμό για την κίνηση του αίματος.

Παράλληλα, ενσωματωμένοι μικροεπεξεργαστές και αισθητήρες ρυθμίζουν αυτόματα τις αποκρίσεις της καρδιάς σύμφωνα με τη δραστηριότητα του ασθενούς. Αν παραδείγματος χάρη ο ασθενής ασκείται, η ροή του αίματός του αυξάνεται, όπως θα συνέβαινε και με μία πραγματική καρδιά.

Η τεχνητή καρδιά έχει διάρκεια ζωής μέχρι πέντε χρόνια και ζυγίζει περίπου 900 γραμμάρια, δηλαδή τρεις φορές το βάρος μίας μέσης ανθρώπινης καρδιάς. Ωστόσο, ο εξωτερικός εξοπλισμός είναι λίγο βαρύτερος. Ο ασθενής θα πρέπει να μεταφέρει μία συσκευή που ζυγίζει περίπου 4,5 κιλά και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μπαταρία ιόντων λιθίου.

Σημαντικό νέο για όσους βρίσκονται σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση

Προς το παρόν, η τεχνητή καρδιά δεν αποτελεί μόνιμη λύση, αλλά απευθύνεται σε ασθενείς που βρίσκονται σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση καρδιάς.

Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων, περίπου 5.500 μεταμοσχεύσεις καρδιάς πραγματοποιούνται σήμερα ετησίως σε παγκόσμια κλίμακα, ωστόσο, οι ασθενείς που βρίσκονται σε λίστα αναμονής για καρδιακό μόσχευμα εκτιμώνται περί τους 50.000.

Η κατασκευάστρια εταιρεία θα συνεχίσει να δοκιμάζει την τεχνητή καρδιά σε συνεργασία με πανεπιστημιακές δομές, μελετώντας τη χρήση της, τόσο σε ασθενείς που περιμένουν άμεσα μόσχευμα όσο και ως μακροπρόθεσμη λύση. Σύμφωνα με τους ερευνητές τα πρώτα αποτελέσματα φαίνονται ενθαρρυντικά, καθιστώντας την τεχνητή καρδιά όχι μόνο μία «θεραπευτική γέφυρα» προς τη λήψη μοσχεύματος, αλλά πιθανώς έναν «θεραπευτικό προορισμό» για ασθενείς στο μέλλον.