Γιατί οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άντρες;

Ιάπωνες επιστήμονες προβάλουν μία πιθανή βιολογική εξήγηση στο γιατί οι γυναίκες τείνουν να ζουν περισσότερο από τους άνδρες και εκτιμούν ότι η έρευνά τους θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση του ελέγχου της γήρανσης.

«Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…» ήταν ο αισιόδοξος επίλογος του παραμυθιού που μπορεί να θυμάστε να σας διηγείται η γιαγιά ή ο παππούς πριν κοιμηθείτε όταν ήσασταν παιδί. Και χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας και της ιατρικής, σήμερα ζούμε όχι μόνο καλύτερα, αλλά και περισσότερο από όσο οι πρόγονοί μας, πριν από μόλις μερικές δεκαετίες. Και αυτό δεν είναι παραμύθι.

Ωστόσο, όπως δείχνουν τα δεδομένα, δεν επωφελούνται όλοι το ίδιο από την άνοδο στο προσδόκιμο ζωής: Οι γυναίκες τείνουν να ζουν περισσότερο από τους άνδρες. Είναι ενδεικτικό, ότι το 2021, η διαφορά στο παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής μεταξύ γυναικών και ανδρών ήταν περίπου πέντε έτη: 73,8 χρόνια για τις γυναίκες έναντι 68,4 χρόνια για τους άνδρες. Τι προκαλεί αυτή τη διαφορά; Σύμφωνα με νέα έρευνα, η απάντηση βρίσκεται στα κύτταρά μας!

O γενετικός λόγος που «εξασφαλίζει» στις γυναίκες περισσότερα χρόνια ζωής

Γιατί, λοιπόν, οι γυναίκες ζουν περισσότερο; Πολλές μελέτες αποδίδουν το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής των γυναικών στο γεγονός ότι φροντίζουν περισσότερο την υγεία τους σε σχέση με τους άνδρες. Επισκέπτονται τον ή τη γιατρό τους συχνότερα, καταναλώνουν μικρότερες ποσότητες αλκοόλ, καπνίζουν λιγότερο και δίνουν μεγαλύτερη προσοχή σε μια πιο υγιεινή διατροφή. Ωστόσο, καταπώς φαίνεται, μπορεί επίσης να υπάρχει ένας γενετικός λόγος που «εξασφαλίζει» στις γυναίκες περισσότερα χρόνια ζωής.

Ιάπωνες επιστήμονες απέδειξαν πρόσφατα για πρώτη φορά, μέσα από πειράματα σε σπονδυλωτά, ότι τα κύτταρα που εξελίσσονται σε ωάρια στα θηλυκά και σε σπερματοζωάρια στα αρσενικά, προκαλούν διαφορές στη διάρκεια ζωής. Επιπρόσθετα, η αφαίρεσή τους, μπορεί να οδηγήσει σε οργανισμούς με το ίδιο προσδόκιμο. Η έρευνα διεξήχθη σε τιρκουάζ killifish (Turquoise killifish), ένα μικρό ψαράκι του γλυκού νερού που φτάνει σε σεξουαλική ωριμότητα μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο και ζει για μερικούς μήνες.

Όπως παρατήρησαν οι ερευνητές, αφαιρώντας από τα αρσενικά killifish τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή σπέρματος, η διάρκεια ζωής τους αυξήθηκε κατά 13%. Από την άλλη, όταν αφαίρεσαν τα ωάρια από τα θηλυκά killifish, η διάρκεια ζωής τους μειώθηκε κατά περίπου 10%. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ένας παρόμοιος βιολογικός μηχανισμός θα μπορούσε να καθορίζει το χάσμα της διάρκειας ζωής τόσο στον άνθρωπο όσο και σε άλλα είδη.

Ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση της γήρανσης

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης, τον Δρ. Tohru Ishitani, η διαδικασία γήρανσης στα τιρκουάζ killifish είναι παρόμοια με αυτή των ανθρώπων. Γι’ αυτό και θεωρεί ότι η έρευνα που διεξάγει στο πανεπιστήμιο της Οσάκα θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση του ελέγχου της γήρανσης.

Μελετώντας τους μηχανισμούς πίσω από τις διαφορές στη διάρκεια ζωής των γαλαζοπράσινων, μικρών ψαριών, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι ορμονικές αλλαγές στα θηλυκά χωρίς γεννητικά κύτταρα, δηλαδή ωάρια, προάγουν την ανάπτυξη σε βάρος της διατήρησης υγιών ιστών. Επιπλέον, τα μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων οδήγησαν σε αυξημένο κυτταρικό στρες και σημάδια επιταχυνόμενης γήρανσης.

Αντίθετα, τα αρσενικά killifish χωρίς γεννητικά κύτταρα, τα κύτταρα δηλαδή που εξελίσσονται σε σπερματοζωάρια, παρήγαγαν περισσότερη βιταμίνη D, παρουσιάζοντας βελτιωμένη αναγέννηση των μυών, καλύτερη υγεία του δέρματος και οστική πυκνότητα.