Γιατί αποτυγχάνουμε να παραμείνουμε προσηλωμένοι στην επίτευξη στόχων που ειλικρινά θεωρούμε ότι θα βελτιώσουν τη ζωή μας; Σύμφωνα με νέα έρευνα, η απάντηση βρίσκεται σε μια απλή αλλά κρίσιμη λεπτομέρεια.
Γιατί αποτυγχάνουμε να παραμείνουμε προσηλωμένοι στην επίτευξη στόχων που ειλικρινά θεωρούμε ότι θα βελτιώσουν τη ζωή μας; Σύμφωνα με νέα έρευνα, η απάντηση βρίσκεται σε μια απλή αλλά κρίσιμη λεπτομέρεια.
Κάθε 1η Ιανουαρίου, εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως «δεσμευόμαστε» με φιλόδοξες αποφάσεις για τη νέα χρονιά. Πολλοί και πολλές από εμάς ορκιζόμαστε να ασκηθούμε περισσότερο ή να τρώμε πιο υγιεινά. Άλλοι πάλι να εξοικονομήσουμε χρήματα ή να μάθουμε κάτι καινούριο όπως μια ξένη γλώσσα ή ένα μουσικό όργανο. Ωστόσο, καταπώς υποδηλώνουν τα στατιστικά, η πλειονότητα αυτών των στόχων εγκαταλείπεται μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου.

Photo credit: CC0 licence via pexels.com
Η κατανόηση των μηχανισμών επίδρασης του αλκοόλ στον οργανισμό, περιλαμβάνει τις απαντήσεις για το πώς να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικότερα το hangover. Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο «Τι είναι το hangover & οι τρόποι αντιμετώπισής του».
Γιατί, λοιπόν, αποτυγχάνουμε συστηματικά να παραμείνουμε προσηλωμένοι στην επίτευξη στόχων που ειλικρινά θεωρούμε ότι θα βελτιώσουν τη ζωή μας; Σύμφωνα με νέα έρευνα1, η απάντηση βρίσκεται σε μια απλή αλλά κρίσιμη λεπτομέρεια: Εστιάζουμε υπερβολικά στον προορισμό και όχι αρκετά στο ταξίδι!
Ειδικότερα, μία ερευνητική ομάδα από το πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης, παρακολούθησε χιλιάδες συμμετέχοντες, από διαφορετικά πολιτισμικά υπόβαθρα και με κάθε είδους πρωτοχρονιάτικους στόχους.
Σύμφωνα με τα ευρήματά της, οι περισσότεροι άνθρωποι θέτουν στόχους με βάση την εξωτερική παρακίνηση (extrinsic motivation), δηλαδή τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα που μπορεί να έχει η επίτευξή τους.
Παραδείγματος χάρη, βάζουμε στόχο να χάσουμε βάρος επειδή θέλουμε καλύτερη υγεία (το αποτέλεσμα). Αποφασίζουμε να αποταμιεύσουμε επειδή επιζητούμε ένα «μαξιλαράκι» οικονομικής ασφάλειας (το αποτέλεσμα). Όπως διαπίστωσε η ερευνητική ομάδα, εννέα στους δέκα συμμετέχοντες, δηλαδή ένα συντριπτικό ποσοστό, ανέφερε τη μακροπρόθεσμη σημασία –και όχι την άμεση απόλαυση– ως τον λόγο πίσω από τους πρωτοχρονιάτικους στόχους τους.
Στο σημείο αυτό έγκειται το «Παράδοξο της Παρακίνησης»: Οι άνθρωποι θέτουμε στόχους με βάση τη μελλοντική τους αξία, αλλά η ικανότητά μας να τους εκπληρώνουμε καθορίζεται από την καθημερινή μας εμπειρία.
Photo credit: CC0 licence via pexels.com
Εάν υποθέσουμε ότι είχατε τη δυνατότητα να συνομιλήσετε με τον εαυτό σας το 2035, τι θα τον ρωτούσατε; Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο «Καλημέρα 2035: Έχετε μήνυμα από τον μελλοντικό εαυτό σας».
Η μελέτη εντόπισε, λοιπόν, έναν ισχυρό προγνωστικό δείκτη επιτυχίας: την εσωτερική παρακίνηση (intrinsic motivation) — το να κάνει κάποιος κάτι απλώς και μόνο επειδή απολαμβάνει την ίδια τη διαδικασία της δραστηριότητας.
Κατά τη διάρκεια της μονοετούς διεξαγωγής της, οι συμμετέχοντες που ανέφεραν ότι απολάμβαναν πραγματικά την υλοποίηση των πρωτοχρονιάτικων δεσμεύσεών τους, είχαν σημαντικά μεγαλύτερες πιθανότητες να αναφέρουν επιτυχία στην τήρησή τους τέσσερις, οκτώ και δώδεκα μήνες αργότερα. Ειδικότερα, όσοι και όσες, «ευχαριστιόντουσαν» την απόφασή τους, είχαν 60% περισσότερες πιθανότητες να ολοκληρώσουν τους στόχους τους.
Παραδείγματος χάρη, μία ομάδα ανθρώπων που παρακολουθήθηκε είχαν αποφασίσει να εντάξουν το περπάτημα στην καθημερινότητά τους κινητοποιημένοι από αφηρημένα οφέλη για την υγεία τους. Εκείνοι και εκείνες, λοιπόν, που το θεωρούσαν μια ευχάριστη στιγμή της ημέρας τους, έκαναν κατά μέσο όρο 1.250 περισσότερα βήματα καθημερινά.
Η επιστήμη μίλησε: Εάν θέλετε η πρωτοχρονιάτική σας απόφαση για το 2026 να αντέξει στον χρόνο, σταματήστε να ονειρεύεστε τον προορισμό και ξεκινήστε απολαμβάνοντας το ταξίδι!

Το πρακτικό συμπέρασμα αυτής της έρευνας είναι ότι η απλή αναγνώριση της μακροπρόθεσμης σημασίας ενός στόχου δεν αρκεί. Αν μια απόφαση μοιάζει με αγγαρεία, αναπόφευκτα, πολλοί και πολλές από εμάς ίσως την εγκαταλείψουμε, όσο κι αν επιθυμούμε το τελικό αποτέλεσμα.
Η επιστήμη, λοιπόν, προτείνει μια αλλαγή στην προσέγγιση των πρωτοχρονιάτικων στόχων: Αντί να σκεφτούμε πόσο σημαντικό είναι ένα αποτέλεσμα, ας αναρωτηθούμε πώς μπορούμε να κάνουμε τη διαδικασία επίτευξής του πιο ευχάριστη.
Μήπως σκοπεύετε να ασκηθείτε το 2026 ώστε να βελτιώσετε την υγεία σας ή το σώμα σας; Εάν το γυμναστήριο δεν είναι το φόρτε σας, μπορείτε να το αντικαταστήσετε με μαθήματα χορού, ή να διαλέξετε την πεζοπορία με φίλους έναντι του διαδρόμου. Τελικά, η επιστήμη επιβεβαιώνει ότι η μακροπρόθεσμη επιτυχία δεν βασίζεται στη δύναμη της θέλησης που τροφοδοτείται από μακρινές ανταμοιβές, αλλά στη δημιουργία συνηθειών που προσβλέπουμε να υιοθετήσουμε.
Φέτος, λοιπόν, αν θέλετε η πρωτοχρονιάτική σας απόφαση για το 2026 να αντέξει στο χρόνο, σταματήστε να ονειρεύεστε τον προορισμό και ξεκινήστε απολαμβάνοντας το ταξίδι!
Εμείς σας ευχόμαστε καλή χρονιά!
1 Adherence to Personal Resolutions Across Time, Culture, and Goal Domains